“วงกลม” ในโรงละครคืออะไร?

“วงกลม” ในโรงละครคืออะไร?

“วงกลม” คือพื้นที่ในโรงละครชั่วคราวที่ไม่มีกำแพง มีเพียงช่องว่างตรงกลาง มีไว้สำหรับโรงละครด้นสดที่นักแสดงสามารถกำหนดเรื่องราวและบทสนทนาได้ตามที่พวกเขาดำเนินไป

วงกลม (หรือ “โรงละคร”) 

เป็นสถานที่ชั่วคราวสำหรับการแสดงสด มักจะไม่มีกำแพง ผู้ชมนั่งหรือยืนเป็นวงกว้างรอบๆ นักแสดง ซึ่งอาจหรืออาจไม่รู้ถึงการมีอยู่ของกันและกัน หรืออาจกล่าวได้ว่า วงกลมคือเวทีในโรงละครที่นักแสดงยืนอยู่ 

คำว่า “วงกลม” ถูกใช้ในโรงละครมาหลายปีแล้ว สามารถพบได้ในความหมายและคำอธิบายต่างๆ ในโรงภาพยนตร์ เช่น พื้นที่โรงละครใด ๆ ที่ผู้ชมรายล้อมบริเวณเวที มักจะมีรูปร่างคล้ายโรงละครวงกลม โดยวงกลมคือพื้นที่แสดงละครที่มีช่องตรงกลางให้ผู้ชมได้เห็นและได้ยินสิ่งที่เกิดขึ้นบนเวที วงการละครมักพบในโรงภาพยนตร์ คำว่า “วงกลม” มาจากวงกลมหินหรือม้านั่งไม้ที่ล้อมรอบพื้นที่แสดง รวมทั้งจากรูปทรงกลมของเวที

แนวคิดของ “วงกลม” มักเกี่ยวข้องกับปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ เช่น วัฏจักรของชีวิตและการตาย หรือเวลา แต่เฮเลน เวนด์เลอร์ นักประวัติศาสตร์และนักวิจารณ์ศิลปะให้เหตุผลว่าแนวคิดนี้มีบทบาทสำคัญในรูปแบบการเล่าเรื่อง เช่น โรงละคร ละคร บทความในแวดวงบันเทิง

“วงกลม” ในโรงละครกรีก

             หากจะกล่าวถึงจุดกำเนิดของโรงละครต้องย้อนไปถึงยุคเริ่มแรกอย่างกรีก เพราะในยุคนั้นโรงละครจัดว่าเป็นมหรสพที่สำคัญยิ่ง เพราะโรงละครที่ถือกำเนิดในยุคกรีกนี้เป็นจุดศูนย์กลางที่รวมทั้งงานเทศกาล พิธีกรรมทางศาสนา กฎหมาย แต่งงาน หรือกิจกรรมอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับวิถีชีวิตของชาวกรีก เวทีในยุคนั้นมีลักษณะเป็นเวทีวงกลมตรงกลาง จากนั้นจะมีที่นั่งซ้อนขึ้นไปเรื่อย ๆ ซึ่งโรงงละครกรีกนี่เองที่เป็นดังต้นแบบโครงสร้างโรงละครของโรงละครในปัจจุบัน

             อาคารโรงละครกรีกที่เรากล่าวถึงนี้ เรียกว่า Theatron โดยโครงสร้างโรงละครของชาวกรีกนั้นเปิดโล่งขนาดใหญ่ก่อตั้งบนเนินเขา สามองค์ประกอบหลักของโรงละครชาวกรีกที่ชาดไม่ได้เลย คือ วงดนตรี ที่กริชและผู้ชม

             วงออเคสตราหรือ “สถานที่เต้นรำ” มักถูกจัดแสดงขึ้นที่ Theatron โดยนอกจากวงกลมแล้วอาจจะเป็นสี่เหลี่ยมขนาดใหญ่ วงออเคสตราในยุคนั้นทำการแสดงเกี่ยวกับเพลงพิธีกรรมทางศาสนาและการแสดง ซึ่งมีแท่นบูชาตั้งอยู่ในช่วงกลางของวง โดยบูชาเทพเจ้าแห่งเทศกาลรื่นเริงและการละครอย่าง เทพเจ้า Dionysus

             ผู้ชมที่รับชมวงออเคสตราต้องนั่งอยู่บนม้านั่งชั้นที่สร้างขึ้นที่ด้านข้างของเนินเขา ดังนั้นการสร้างโรงละครกรีกบนเนินเขาต้องมีความแม่นยำในการคำนวณอยางยิ่ง โรงละครทั่วไปมีขนาดมหึมาสามารถรองรับผู้ชมได้ประมาณ 15,000 คน นอกจากนี้โรงละครกรีกยังไม่ได้ปิดการเข้าชม โดยผู้ชมและนักแสดงจะได้เห็นซึ่งกันและกัน ผู้คนรอบ ๆ ที่ไม่ได้นั่งชมก็สามารถมองเห็นนักแสดงและนักร้องได้เช่นกัน